باسکول سنگی یا قپانی، یکی از قدیمی‌ترین ابزارهای توزین است که تا امروز نیز در برخی صنایع و مناطق مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع باسکول به دلیل سادگی ساختار و عدم نیاز به برق، در گذشته بسیار محبوب بوده است.
ساختار و نحوه عملکرد باسکول سنگی
باسکول سنگی از اجزای ساده‌ای تشکیل شده است:
- کفه: سطحی که جسم مورد نظر روی آن قرار می‌گیرد.
- اهرم: یک میله بلند که در وسط روی یک تکیه‌گاه قرار دارد.
- شاهین: یک نشانگر متحرک روی اهرم که وزن را نشان می‌دهد.
- وزنه‌ها: سنگ‌های با وزن مشخص که برای ایجاد تعادل استفاده می‌شوند.
برای استفاده از باسکول سنگی، جسم مورد نظر را روی کفه قرار می‌دهیم. سپس با اضافه کردن وزنه‌ها به طرف دیگر اهرم، سعی می‌کنیم شاهین را به نقطه تعادل برسانیم. عددی که شاهین نشان می‌دهد، وزن جسم را مشخص می‌کند.
مزایای باسکول سنگی
- سادگی: ساختار ساده و عدم نیاز به برق
- مقاومت: در برابر شرایط سخت محیطی مقاوم است.
- قیمت مناسب: نسبت به باسکول‌های دیجیتال، قیمت پایین‌تری دارد.
معایب باسکول سنگی
- دقت پایین: دقت اندازه‌گیری در مقایسه با باسکول‌های دیجیتال بسیار کمتر است.
- سرعت پایین: توزین با این نوع باسکول زمان‌بر است.
- خطای انسانی: احتمال خطا در هنگام تنظیم وزنه‌ها وجود دارد.
کاربردهای باسکول سنگی
با وجود محدودیت‌ها، باسکول سنگی همچنان در برخی موارد کاربرد دارد:
- بازارهای سنتی: برای توزین مواد غذایی و محصولات کشاورزی در مقیاس کوچک
- صنایع دستی: برای توزین مواد اولیه در صنایع دستی
- مناطق روستایی: در مناطقی که دسترسی به برق محدود است
- موارد اضطراری: در مواقعی که به یک ابزار توزین ساده و سریع نیاز است
مقایسه باسکول سنگی با باسکول دیجیتال
ویژگی | باسکول سنگی | باسکول دیجیتال |
دقت | پایین | بالا |
سرعت | پایین | بالا |
قیمت | پایین | بالا |
پیچیدگی | ساده | پیچیده |
نیاز به برق | خیر | بله |
آینده باسکول سنگی
با پیشرفت تکنولوژی و تولید باسکول‌های دیجیتال با قیمت مناسب، کاربرد باسکول سنگی به مرور کاهش یافته است. با این حال، این ابزار قدیمی همچنان به عنوان یک نماد از گذشته و سادگی در برخی صنایع و مناطق مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نکته: امروزه باسکول‌های دیجیتال با دقت بالا، سرعت عمل زیاد و قابلیت‌های متنوع جایگزین مناسبی برای باسکول‌های سنگی هستند.
